Usuwanie odorów w zakładach przemysłowych to jeden z istotnych aspektów zapewnienia właściwych warunków pracy oraz minimalizacji uciążliwości dla otoczenia. Intensywne wonie towarzyszące procesom produkcyjnym mogą wynikać z działalności takich sektorów jak przemysł spożywczy i przetwórczy, chemiczny, papierniczy, wydobywczy i wiele innych (wszędzie tam, gdzie generowana jest uciążliwość zapachowa). W celu redukcji niepożądanych odorów stosuje się specjalistyczne technologie, które umożliwiają skuteczne oczyszczanie powietrza z lotnych związków organicznych i innych odorantów. Wybór odpowiedniej metody zależy od specyfiki źródła nieprzyjemnych zapachów, intensywności oraz składu chemicznego odorów. Skuteczność tych działań wpływa bezpośrednio na komfort otoczenia i standardy obowiązujące w danej branży. Usuwanie odorów jest dostępne w ofercie firmy bioArcus. Przyjrzyjmy się temu bliżej.
Techniki chemiczne i absorpcyjne w walce z odorami
Jedną z podstawowych metod neutralizacji zapachów jest chemiczne utlenianie, polegające na wprowadzeniu do strumienia powietrza wysoce reaktywnych substancji, które wchodzą w reakcje z odorantami. W tym celu stosuje się m.in. nadmanganian potasu, chlor, ozon lub reaktywne formy tlenu generowane w procesie zimnej plazmy. Związki te utleniają odoranty, zmieniając ich strukturę chemiczną i eliminując właściwości odpowiedzialne za odczuwanie zapachu. Innym często stosowanym rozwiązaniem są filtry węglowe, których działanie opiera się na adsorpcji – cząsteczki zapachowe są zatrzymywane na powierzchni aktywowanego węgla. Tego rodzaju technika jest popularna ze względu na swoją skuteczność w eliminowaniu związków organicznych zarówno o niskich jak i o wysokich stężeniach. W przypadku większych przepływów powietrza zanieczyszczonego odorantami stosuje się systemy biofiltracji, które opierają się na naturalnych procesach rozkładu mikrobiologicznego. Powietrze przepuszczane jest przez warstwę materiału organicznego – najczęściej kompostu lub kory – w której żyją mikroorganizmy rozkładające cząstki odorowe. Jedynym ograniczeniem jest stężenie poszczególnych związków odorogoennych, które w większych dawkach mogą oddziaływać na populacje bakteryjne jak biocydy (uwaga na sierkowodór). Biofiltry działają efektywnie, jednak wymagają stałej kontroli parametrów, takich jak wilgotność, temperatura złoża i oczywiście stężenia poszczególnych substancji chemicznych letalnych dla mikroorganizmów po przekroczeniu określonych stężeń.
Zastosowanie metod fizycznych i technologii nowej generacji
W zakładach przemysłowych wykorzystuje się także rozwiązania fizyczne, które polegają na mechanicznej separacji odorantów z powietrza. Przykładem takiej technologii jest płuczka wodna (metoda znana od niemal 100 lat). Proces oczyszczania polega na usuwaniu zanieczyszczeń z gazów przemysłowych poprzez kontakt z cieczą (najczęściej wodą lub roztworem chemicznym), która płynie w przeciwnym kierunku do gazu. Metoda ta znana jest jako „odmywanie w przeciwprądzie”. W kolumnie skrubera zachodzi intensywny kontakt gazu z cieczą w wyniku czego następuje transfer zanieczyszczeń z fazy gazowej do fazy ciekłej. Na podkreślenie zasługuje możliwość usuwania wielu rodzajów zanieczyszczeń kwasowych, zasadowych oraz wszelkich związków odorogennych rozpuszczalnych w wodzie, a także separacja cząstek stałych.
Skuteczność tej metody wzrasta przy zastosowaniu odpowiednio dobranych dodatków chemicznych, które umożliwiają neutralizację lub utlenienie odorantów obecnych w powietrzu.
Współcześnie coraz częściej wdraża się również systemy oparte na wykorzystaniu zjawiska plazmy niskotemperaturowej będącej źródłem wysokoaktywnych substancji np. reaktywne formy tlenu np. jednowartościowy tlen (singletowy), trójwartościowy tlen (ozon), rodnik hydroksylowy, nadtlenek wodoru oraz azotu (NO, NO2, N2O). W tego typu urządzeniach dochodzi do rozkładu cząsteczek odorowych na nieszkodliwe i bezwonne elementy pod wpływem reakcji w plazmie. Metoda ta jest bardzo skuteczna w przypadku złożonych mieszanin gazów i usuwania zanieczyszczeń ze strumienia gazów. W środowiskach wymagających szczególnie wysokiej czystości powietrza stosuje się też rozwiązania oparte na fotokatalizie, w której promieniowanie UV w obecności tlenku tytanu prowadzi do rozkładu szkodliwych cząsteczek.
